Asabiyeti, sadece kavmî tesanüt olarak değil, aynı zamanda din tesanüdü şeklinde görmek gerekir. Can taşıyan her insanda ve medeniyette bir asabiyye vardır. Yoksa eğer zaten o medeniyet ve kişi ölmüştür.
Bizim önemli meselelerimizden biri de asabiyye sorunudur. Asabiyye ‘nin olup olmaması meselesi değildir, problem. Ne çeşit bir asabiyyenin olduğu daha bir öne çıkar, burada. Irkçılığa vurgu yapan bir assabiyye mi, medeniyet dediğimiz ortak asabbiyye mi? Öte yandan asabiyye insan için tüm çeşitleriyle varoluşsal bir durumdur. Assabiye hayat, sağlık , canlılık belirtisidir. Ondan tek yoksun varlık ölülerdir. Asabiyyeyi yok saymak bile nereden bakarsanız bakın bir asabiyye belirtisidir. Zararlı asabiyyeler faydalı asabiyyeler vardır. Medeniyet asabiyyesi, asabiyyeyi yarar yoluna sokan bir çeşit güçtür. Sanırım ortak kahraman etrafında gelişmeyen, büyümeyen ve bu yüzden birbiriyle çatışan asabbiyyelerdir, asabiyye korkusunu ortaya çıkaran. Bu tür asabiyyeler milletin ruhuna yuva yapamadıkları için, ilkeleri olan bir asabiyye değildir. Temelsiz, duraksız iç çatışmalara açık gezici, korsan asabiyyelerdir.
Kahramanın asabiyyesi ortak (medeniyet) asabiyye olarak var olmalıdır.
Y.Türk
