Mehmedi Devlet, Sezai Karakoç’un deyişiyle Fecir devletidir. Şeyh Galip
divanı devletidir. Yunus, Mevlana, Gazali, İmam Maturidi, Said Nursi, Akif
devletidir.
Önce Doğu sonra Batı devletidir. İslam’ın, İslam insanının devletidir.
Akabinde diğer inanç unsurlarının sığınağı hakikat devletidir.
Horoz üç kere şafakta ötse de inkar etmeyenlerin devletidir. Horasan,
İstanbul, Şam, Bağdat, Tebriz, Konya aslında bir Mekke, Medine devletidir.
Çünkü geleneksel bilge devletin iklimi, bilgisi, cebiri parça parça bu
şehirlere ve bu kentlerde yaşayan insanların hayata bakış açlarına,
kültürlerine, derinliklerine geçmiştir, sinmiştir, bürünmüştür.
Bu kentlerin bütünü bir hakikat devletinin parçalarıdır. Onun bazen az
bazen çok yer yüzüne dağılışıdır. Bu şehirlere katışımı, sırlanışıdır. Ufak
tarihi eserlerde bile aynı devletin mayası, tohumu vardır.
Zaten tarihe de baktığımızda devlet kendisini buralardan, bu eserlerden,
iklimlerden, alışkanlıklardan toplayıp, ihya etmiştir.
Y.Türk