&

Aydınlanma aslında, insanda bedenin ve ruhun laikleşmesinden ibarettir. Fikri anlamda pek bir ilerleme sağlanmamıştır. Ki, Grek medeniyetinin verimlerini tarih dışına itecek yeni bir temel de belirmemiştir, Batı için. 

Çünkü varlık sorunu ne Aristo ne de diğer eski Yunan filozofları kadar derin ele alınmıştır. Sanırım bunun sebebi de laikliğin, insanı daha ziyade bedende ve biçimde tutmuş olmasıdır.

Elbette Aydınlanmadan sonra derinleşen alanlar da vardır. Örneğin trajedi olgusu, deney ve buluş itibariyle geçmişte olmadığı kadar büyük felsefeye ve estetiğe kavuşmuştur. Baudelaire, Şer Çiçekleri ile aslında Batı dünyasında laikliği son sınırında yaşamış insanlığın varacağı boşluğu ve tiksintiyi göstermiştir. Ve ortada hiçbir şeye göre hiçbir şey olmayan bir insanın sanatı meydana gelmiştir.

Bizim şiirimizde ise bunu Edip Cansever yapmıştır. Ben Ruhi Bey Nasılım, laiklik tecrübesinin son sınırıdır.

Y.Türk

&

Etrafımız Amerikan askeri üsleriyle çevrelenmeye çalışılıyor. Güneyimizde PKK yapılanmasıyla,  Polonya ve Balkanlarda çekiç güçlerle;  Akdeniz’de Yunanistan gibi küçük devletlere kurulacak garnizonlarla sıkıştırılıyoruz. Eskiden kültür ve uygarlık üzerinden yapılırdı bu kuşatma, ama şimdi askeri kuşatmalar devrede. Büyük ihtimalle Batı, uygarlık sömürüsü üzerinden yapamadığı şeyleri militarist şekle büründürüyor. Ama şu da bilinmeli ki, bu türden baskı aracı kullanarak var olmak isteyen bir felsefe, dünya görüşü ters etki yapacaktır. Ve bu, Amerika adına, -eskiden sinsi bir şekilde yapılsa da- şu an alenen icra edilmesi sebebiyle zorba ve kaba bir kuvvetle gelen yeni dünyayı haber verecektir. Ve bu şiddete dayalı çıkış, misliyle reddedilecektir. Amerika militarist çağı başlatmak istiyor ancak insanlık buna izin vermeyecektir.

Çünkü bu tutumun karşısına medeniyeti, insanlığı savunan bir kurum ya da yapı çıkacaktır. Batı, kendisini hümanizmle başlattı ve bu fikirle küreselleştirdi. Sahte bir insan sevgisi pazarladı. Oysa şu an Amerika ve Avrupa, kendisi dışında herkesten nefret ediyor. Aslında, Trump,  Amerika adına küreselliği bırakıyoruz derken, hümanizmden vazgeçiyoruz demek istiyor.

Ne der Ezra Pound ‘Sanatı, felsefeyi izlemek istiyorsan parayı takip et’.  Doların dünya üzerindeki hakimiyeti geriye çekiliyor.  Türkiye, Çin ve Rusya bu alanda epey yol kat etti. Doların tekelini öncelik anlamında kırdı. Doların gerilemesi, aptal bir düş olarak Amerikan rüyasında geriye gidiştir. Amerikan’ın şiddete meyyali de bundandır.

Y.Türk