Usulde
hatalar olsa da esasta, milletin havsalasında manzara kaybedilmezse yerlilik,
kendilik bir yerde meyve verir. Umuda küsmemek bunu sağlar. Sezai Karakoç elli yıldır medeniyet diyor
örneğin. Rasim Özdenören o kadar yıl kültür söyler. Ancak ne kültürün ne medeniyetin gerçekleştiği
var. Ve yirmi yıl öncesine kadar edebiyatımıza bu kavramlardan neredeyse
gına gelir. Kültür ve medeniyet önemsiz, cisimsiz addedilir. İsmet Özel, bunlara reddiye
olarak barbar olduğunu bile ilan etti. Oysa
üstüne 'Asla Amerikalı Olmayacağım' yazılı tişörtünü giydiği zamanlarda dahi aynı Amerika, Özel'i kültür ve medeniyet üzerinden sıkıştırıyordu.
Bunu anlamayan İsmet Özel'i de doğrusu
biz anlayamadık. Arada kaldı belki Özel, kendi anlamını da bu yüzden bize doğru açık şekilde gönderemedi. İsmet Özel, bir eserinin adına ‘Kalın Türk’ ismini
verdiğinde bu kalınlığın anlamı Ezra Pound’un ‘Orta yaşa gelince kalınlaşanlar ‘ dizesi ile İbni Arabi’nin Peygamber Efendimiz bahsinde bir ayetle
gösterip ‘Onu kalınlaştırdı… (48/29)
‘Cümlesi gereğince, zatına yakınlığı ile ona kuvvet vermiştir’(1) dediği şey
arasında kalıyordu. Fakat Allah'ın red
ve vaadleriyle yaşamaya alışmış bir insan olduğu da unutulmamalıdır İsmet
Özel'in. Öyle klasik hünamistlik filan beklenemez bu tür şair ve düşünürlerden.
Bunu beklemeyi isteyemeyiz de. Ama kültür ve medeniyet, hümanizm şeysinden
başkaydı hani. Mesela bir millet en kısa yoldan kültüre göre medeniyetle
tanımlanır. Yolunu bu kavramlarla inşa eder. Özel'in tabiatın ve insanın doğasını iyi tattığını biliriz. Erbain bunun ispatıdır. Bu iki varlığı iyi bilir Özel. Keşke bunlara kafasını öyle
kuvvetli bandırırken onların dış
koruyucusu, zarı, toprakta İslam insanının kolay salınmasını sağlayacak, eşyayı
terbiye edecek olan kültür ve medeniyeti de unutmasaydı. Fakat Komünizm bunu
hep yapar. Şakirtlerine bu tür şeylerin aykırısına vaaz verir. Oysa medeniyet ve kültür lafzı aslında belli
bir zaman diliminde belli bir yerde çokça söyleniyorsa orada bir medeniyet
gözükmüyor gibi de olsa medeniyet ve kültür kendi kelam talimini
görüyordur. Gelecek olan hayatın tanımı bir şekilde yapılıyordur. Rasim
Özdenören'in kültür yazıları Sezai Karakoç'un medeniyet metinleri ve bu
kavramların on yıllarca binlerce kez takrarlanmaları bir medeniyetin bir
kültürün kelam taliminden başka bir şey değildi. Sonrası ise
pratiktir, bu aşamanın. * Bu kavram Rasim Özdenören'e aittir.
Yeprem Türk
