Düşman içeriden körüklenir
Kamplaşmanın alevidir ülkelere zarar veren
Mesela bütün yangınlar
Sevinir buna yabancılar en çok
Karıştırdıkları kovan emdikleri parmak
Şeytanın şiirini anlayamaz insan
Sonra büyük ailelerin çözülüşü
Yalnız bırakılan nine dede
Sabah ilk iş bütün perdelerini açan yalnız
komşu
Darulacezede durmadan oğlunu ünleyen
ihtiyar
Tarih yanlış bir kadın kolumuzda
Bugün yanlış bir sevgili
İnananlar inanmayanlar bilsin ki
Perdesi lambası yok mezarın
Sınav olsa da olmasa da zehir değil bu
dünya
Gücüne gidiyor Tanrının
Layıkınca geçmiyor dakikalar; layıkınca
değil hayat
Bu şiiri, Şubat
2013 tarihli Dil ve Edebiyat dergisinde okudum. Tebliğ, son yılların en akıcı
hem de içeriği en dolgun şiirlerinden bir tanesidir. Ülke gerçeğini yalın ve
zorlamasız bir şekilde içinde barındıran önemli bir şiirdir. Osman Serhat'ın da
etkili, zirve şiiri sayılır aynı zamanda. Yapı ve içerik birlikte doğmuştur.
Hani İsmet Özel'in şiir söylüyorum bir şey demiyor, bir şey diyorum ama bu kez
de şiir olmuyor şeklinde belirttiği çıkmazı aşan ender örneklerden bir
tanesidir. Tebliğ şiirini hem Ahmet Haşim'in bir şiirini okur gibi de
okuyabilirsiniz, biçim olarak en az o kadar sağlam bir kabuğa yaslanır, diğer
yandan toplumcu şiir şeklinde de değerlendirebilirsiniz. Her iki açlığı da
doyuruyor. Ancak, Haşim’in şiirinde, nasıl sembolistlerin etkisi
belirginleşiyorsa, hatta sizi, şiirimizin devamı ve geleceği konusunda endişeye
düşürüyorsa; Tebliğ'deki Ezra Pound
etkisi de aynı endişeyi oluşturuyor. Zaten Cumhuriyet şiiri Batı'ya doğru yol
alan bir şiirdir. Bu nedenle, aynı etki işlediği yerel konulardan ötürü
şimdilik sineye çekilebilir. Aslında bir şey de dikkatimi çekmedi değil burada.
Cumhuriyet'in ilk şairlerini hep başka cumhuriyetlerdeki öncüler etkilerken bu
tesir onlarda pastorallık şeklinde gelişir. Mesela Fransız şiirinin bizdeki
görüntüsü böyledir. Haşim'in şiirindeki pastorallık, Fransızların
pastorallığıyla aynıdır. Oysa Ezra Pound'un şiiri bir devlet şiiridir, bu
sayede şiirinin üzerindeki pastoral tozları atarak biçim ve deyiş olarak büyük
bir şiire dönüşüyor. Ezra Pound'un bizi çok etkilemesinin derininde de aynı güç
yatmaktadır. Tebliğ şiiri bize Pound şiirini, Pound şiiri ise Osmanlı şiirini
hatırlatıyor. Ve onların karizmaları, büyüklükleri esintiye dayansa bile devlet
kökenli bir zihinden fışkıran şiirler olmasından kaynaklanıyor.
YEPREM TÜRK
