Dergiler, bugün
edebiyatın bir bakıma ilginç bir işlevini yerine getiriyor. Bir çağdan,
bir dönemden ayrılıyoruz. Türk düşünce hayatının bir dönemi kapanıyor yeni bir
dönemi açılıyor. Açılmasa da tam olarak, alacalı bulacalı yeni bir zaman ve o
zamana uygun yeni düşünce bize doğru yaklaşıyor. Dergilerimiz de bundan payını
alıyor. Geçenlerde Süleyman Seyfi Öğün, Yenişafak’taki köşesinde
zamanımızı II. Şihafi
Dönem şeklinde adlandırmıştı.
Bunu da metnimize ekleyerek, şöyle diyebiliriz. Oldukça kuramsal, teorilerle
dolu bir yüzyılın içinden geçtik. Artık belli ki nefes alma zamanı geldi. Ve
kuramlarla doluluk, hayatı bir yere kadar taşıdı idiyse de artık görüş alanını
kaybetti. Zamanın belki de kader tarafından bir kez daha katlanması gerekti.
İşte zaman katlandı. Şimdi o katın üzerindeyiz. Yeni bir zamanın ve yaşamın
başlangıç aşamasındayız. Artık kader oraları yazacak, notlarını oraya
kaydedecek. II. Şihafi çağ olarak görülmesi bu görüntünün bundandı. Faton da
desek olurdu, buna. Baksanıza Millet kavramını bile kuramlara dayamağa içimiz
el vermiyor. Mehmetli Milleti gibi şifahi bir kaynağa doğru gidiyoruz Ve
dergilerimiz de elbet bundan payını alacaktı. Dergilerin, üç yüzyıllık
uykudan sonra uyanan mağara arkadaşlarına benzer şekilde etraflarına yabansı ve
ürkek bakmalarındaki sebep de aslında buydu.
Günümüzün dergileri,
bugün fikir ve zevk olarak son kırk elli yıllık zaman dilimine kan veren önemli
düşünce ve estetik anlayışlarının son kaleleri olarak hayat buluyor. Bundan
sonra gelecek dergilerin buralardan beslenseler bile sırtlarını yüzde yüz belirttiğimiz
anlayışlara dayayacaklarını bekleyemeyiz. Gerçekten bugün Dergah dergisinin veya Diriliş dergisinin nefes aldığı alanlar,
yaşamına devam edemeyecek kadar kalabalıklaşmıştır. Örneğin Diriliş anlayışını
takip eden Ayvakti, Yediiklim gibi birçok dergi safi anlamda edebi
ve fikir bakımından Diriliş’in son temsilcisi dergilerdir. Fayrap’tan sonra bir
İsmet Özelci dergiyi edebiyat kaldırmaz. İtibar’dan
sonraysa Nurettip Topçuluk yapan bir dergi olur mu bilmiyorum. Sanmam. Edebiyat Ortamı, Edep benzeri dergiler de son Maveracı, Edebiyatçı mecmualardır.
Y. Türk
