KURULUŞ, TEMMUZ - AĞUSTOS 2019, YIL 6- SAYI 34

                       

                         İYİ OKUMALAR


                         KURULUŞ DERGİSİ

GEMİLER

Batıcılık, şimdi dindarlara da yetişti. Batıcı kavramlar birer birer hem biçimde hem muhtevada muhafazakâr kesme de sirayet ediyor.

Bireysellik örneğin, artık dindarların en önemli özelliği oldu. Din, bireysel alanda tezahür ediyor; dinin kamusal alana yayılmasını onlar bile artık istemiyor.

Kapitalizm, hücrelerimize kadar yer etti. Sermaye ile desteklenmeyen hiçbir değer, pek makbul olamıyor. C. F. Hölderlin iki yüz yıl önce söylemişti ‘Çok zaman var ki bütün tanrısal şeyler kazanç için kullanıldı’.

Sakallı Celal gibi konuşursak, cumhuriyetin ilk dönemlerinde devlet ve kamu gemisi Batı yönüne doğru yola çıkmıştı. Gemidekiler de Batı’ya doğru giden bu geminin koridorlarını Doğu’ya doğru adımlıyorlardı.

Şimdi ise devlet, geminin yönünü Doğu’ya çevirmeye gayret ediyor ancak içindekiler bu kez de Doğu’ya doğru giden geminin içinde Batı’ya doğru yürümeye çalışıyorlar.

Y. Türk

&

İstanbul Belediyesi başkanı seçimi yapıldı.
Seçimleri adaylardan biri kazandı. 
Hayırlı olsun.

Ama maşeri vicdan diye bir şey vardı, bu unutuldu. Halkımız, bilirsiniz fetva veren kadıya kızmaz, ama yanlışları yüzünden aşağılananı da bağrına basar.

Seçimler iptal edilmemeliydi. Bu durum, halkta maşeri vicdan tepkisi oluşturdu.

İstanbul’da elli kere seçime gidilsin belediye başkanlığını bu şartlarda CHP adayı kazanır. Ama bunu bir rüzgâr bir kaldıraç olarak değerlendirip hükümet seçimlerine gitmek isteyen CHP de aynı halk tarafından dizginlenir. Biz seni İstanbul için seçtik Türkiye geneli için değil, denir.

Ak Parti, halâ ülkenin sigortası konumundadır, çünkü.

Halkımızın basireti, dünyanın diğer milletlerinkinden öndedir.

Bu seçimle gelen sonucu, keskin bir değişim göstergesi olarak okumak da yanlıştır.

İkincisi de şu:  Millet, başkanlık sistemini kabul etti, ancak eski sistemi de kendine göre bir yolla başkanlık sistemi içinde   eritti. Hani hükümeti, cumhurbaşkanlığı makamı frenliyordu. Şimdi de halk başkanlık sistemi dahilinde yeni bir frenleme durumu keşfetti.

Y.Türk

Gözbebeği Muhammed Mursi

 

Mısır’ın, hepimizin gözbebeği Muhammed Mursi, şehit oldu. Allah şehadetini kabul buyursun. İyilik ve güzelliklere, solmasın diye hep su taşıdı. Sakalık etti. Cennetin serin bahçeleri mekanı dursun. Ümmeti için ömrünü çile içinde pişirdi; yaşamının ahretteki devamı huzurlu ve mesut olsun.

Mursi, İslam hayatının en güzel sima zincirlerindendir. Bu simalar, Muhammedî cemâl üzerindedir. Mursi, cesaretiyle, merhametiyle, ilmiyle, irfanıyla, güzellikleri ve iyilikleriyle gelecek nesillere örnektir. İnsan olarak fıtratını hep temiz tutmuştur. Biz ondan razı olduk, umduk ki Allah da ondan razı olmuştur.

Mursi, modern çağda, hakikatin  ilk kuşak habercilerindendir. Muhammed’in (SAV) Mehmetlerindendir. Balkanlar, zihinsel ve irfan anlamında merhum Aliya İzzetbegoviç’le dirilmiştir. Tunus, Gannuşi ile hakikat üzere   toparlanmıştır. Bu güzel hakikat, Mısır’da Mursi ile aynı medeniyet sabahının şafağını yaşamıştır. Mursi, müjde getiren bir dildir.  Medeniyetimizin, siyasetimizin ve gönlümüzün bahçe toprağına bir tohum olarak düşmüştür.

Tanrı’m, ikinci kuşağın dirilişine de zemin hazırlamıştır. Yakında, bu ikinci kuşak diriliş ve kuruluş erlerinin bu kutlu temelde gelişleri olacaktır.

Mehmetler aleminin ışıkları Allah’ın izniyle, sevinç ve dirlik üzere yanacaktır. 

Yeprem Türk

&

Bulunduğun mekan, içinde olduğun kültür ve yaşadığın hayat kadim mânâ zincirini koparmışsa, yabancılaşma başlamıştır.

Yabancılaşmak, iz süremez hale gelmek demektir. Ve karınca gibi tekrar başladığın yere dönmeyi gerektirir.

Bu dönüş, modern dünyada iki şekilde gerçekleşmiştir. Birincisi: Jean Jacgues Rousseau ve onun halefi olan Henry David Thoreau gibilerce bozulmamış olana, diğeri de İslamî düşüncenin filozoflarınca imlenen asıl olana dönüş şeklindedir.

Birinciler genelde öze dönüş için yolu tabiata çıkarırlar. Kendilerini, doğanın hareketine; onun oluş ve bozuluş biçimlerinin ahnegine bırakırlar. Aslında panteist bir tavırla, kirlenmiş ve ahengi bozulmuş olandan arınmak isterler.

Birinciler der ki, en canlı olan en yabanî olandır. (Henry David Thoreau, Sivil İtaatsizlik). İkincilerse, kendini bilen Rab’bini bilen der. İyileşeceği ve fabrika ayarlarına döneceği kaynağı tabiatta değil, benlikte arar.

Sonuç olarak diyebiliriz ki Batı düşüncesi içindeki panteistler bozulmamış olanı bulmak için tabiata, bizse fıtrata yolculuk yaparız.

Heidegger’in demesiyle ‘Sadece insanlar ölür, diğerleri telef olur’

Birinciler bu yolda, telef olanda; ikincilerse ölendedir. Ölümün ise ben’e, asıl olana uyanış olduğu da unutulmamalıdır.

Y.Türk

BİR VEFA KİTABI: OSMAN SERHAT ERKEKLİ KİTAPÇIĞI'NDAN

&

Beşeri anlamda, yeni bilgi eski bilgileri; yeni deneyim de eski deneyimleri tüketmeden kendisini ele vermiyor. Ama bu, Türk şiirinde iki şekilde oluyor. Mesela Yahya Kemal ve Hilmi Yavuz gibi şairler, şiirlerinde, geleneğin katı üstüne bir kat daha çıkarlar. Onunla reddiyesiz şekilde bütünleşirler.  Ve şiirleri, buna bağlı olarak erzak ambarına benzer rayiha yayar. Ancak Sezai Karakoç bazen, Osman Serhat Erkekli yer yer ve Yücel Kayıran da daima olmak üzere, geleneği arıtarak, temizleyerek şiirsel kökene  varırlar. Üçünde de ruhsallık ön plandadır. Ve tinsellikte sabun kokusu vardır.

...

Yeprem Türk

 

BİR VEFA KİTABI: OSMAN SERHAT ERKEKLİ KİTAPÇIĞI'NDAN

&

Osman Serhat Erkekli’nin Yerlere ve Göklere Dair adlı tinsel kitabının ardından, yıllar sonra, sol şiirin yeni temsilcisi Yücel Kayıran da bir amentü şiiri yayımladı. İslam ile barıştı. Ancak bunun ne manaya geldiğini anlamak için eski şiirimize şöyle bir göz atmak gerekli.

Selçuklu ve Osmanlı şiirinde bir sol kavramı, sol şiiri yok gibiydi. Onun yerine bir muhalefet şiiri vardı. Aslında bu muhalefet tek taraflı da değildi. Fakihler ve sofular, kadılar ve âşıklar arasında hep bir dünya görüşü, sanat yordamı ve şiir felsefesi mücadelesi hakimdi.

Bunun benzeri bir iktidar savaşı da eski Yunan felsefesinde sık sık yaşanırdı. Orada bu kavga, filozoflar ve şairler arasında görülüyordu. Kadı el-Fâdıl nasıl Sühreverdî’yi gözden düşürmeye, toprağından sürmeye çalışıyorsa, Platon da fırsat bulduğunda şairleri ipe sapa gelmez hükümlerle devletten, şehirden uzak tutma amacı güdüyordu.

Ben, Türkiye’deki sol görüşün, derinde, böylesi bir alt yapısının olduğunu düşünüyorum. Ama bunu modern solcuların fark etmediğini de söylüyorum. Tarihten gelen bu akış, cumhuriyet içinde  sağcılar, solcular; İslamcılar ve Batıcılar şekline dönüştürülmüştür. Ve sol da neredeyse yer yer ateizmle yan yana yürütülmüştür. Onunla özdeşleştirilmiştir.

Önce Osman Serhat Erkekli,  Yerlere ve Göklere Dair  kitabıyla, bu manzara içindeki sola işte az önce bahsettiğimiz eski muhalefet çizgisini hatırlatmıştır. Yücel Kayıran da bu durumu içten bir buluş olarak işlemiş, şiir  kitabında kendisini ‘Selçuklu solcusu’ şeklinde ifade ederek, kısmen ateizme bulanmış solculuğu yani modern solculuğu reddetmiştir. Muhalefet etme yordamını kadim çizgiye çekmiştir. Sol, çağımızın bir kavramıdır ama yine de denebilir ki Kayıran, bir Sühreverdî, bir Hallac solcusu olmuştur.

Yeprem Türk