İDRAK

Karadan gider yanlış yaparız

Havadan gider yanlış yaparız

Sudan gider yanlış yaparız

Çünkü biz yanlış bir asırda idrak arar

Ona İslam’ı söyletiriz

         

ÜZGÜNÜM

Ey dini ile kahramanını

Önce tenhalarda gizli buluşturan

Mehmedi bir idrakla ancak  İslam’ı

Söylet temiz teknik güzel adem 

Y. Türk

İKİ AYET

 

Gözlerime benzer şairim ben

İstedim onlar iki ıslak ayet olur

Dünyaya bir de bu pencereden bakar

Ben görürüm Allah hep görür

Çocuklar  hece halinde büyümeden

Neden öldürülür?

Belki cevaba ahali buyurur dedim

Dertlerimiz fil zaten küreğimiz  dil olsun

Bakalım yürek şeysi hala

Tarihe yürümeden  rezil neşeli

Yerinde durabilecek mi sınadım

Arkada eskiler ustası çok

Önde yeniler acemisi bile az

Onları aynı mücadelede

Ahenk edebilecek miydim

Yani aslında mesele ben değil bizdik

Bir yanımız millet

Diğer yanımız ahret

Devlete sefer edebilecek miydik

Madem anlamadınız bilemediniz

Nedir anlamı bu bendeki bakışların

Dilerim ki Allah, gözlerinizi

İki ıslak ayet edip defterinize yazsın

Yeprem Türk

değini

Said Yavuz’un İtibar dergisinde yayımladığı şiirdeki şu iki dize Kuruluş dergisi felsefesinde. O günlerde bir şiirden büyük devletler kurulurdu/ Küçük beylikleri ortak bir mefkurede buluşturan. Çok somut ve hayati iki mısraıdır, bunlar. Küçük beylikler dediği şey cumhuriyetlerdir aslında. Modern beylikler yani. İtibar dergisini bu haliyle cesur gördüm. Açıkçası İtibar yeni yıla daha gerçekçi şiirlerle de girmiş. Hem uzağı hem yakını aynı anda görenler şiirler bunlar. Hem de cüsseliler. Ama asıl can alıcı cümleler Berat Demirci’nin Bence’in Osmanlıcası adlı yazısında geçer. ...kişilikle ulus inşa etmek gibi bir modelin, Fransız İhtilali’ne benzemediğini anlamak bize düşmeliydi..vs. Berat Demirci Kuruluş dergisi okumadığından böyle söylüyor, sanırım.  Bu toprakların insanları Mehmet kişiliğinde mayalandı, mayalanmaya devam ediyor. Kişilik önemli bir vurgu çünkü. Örneğin Anadolu milleti dar çerçevede oluruz ama asıl noktada eksik durur bu. Biz, insanımıza ve milletimize yer yön isimleri vermeyi İslam ile şereflenince bitirdik. Irak veya Suriye, Irak ve Suriye’de yaşayanların ortak kişiliklerini yansıtmaz. Yer isimleri olarak vardır. Ve millet fikri de buralarda ziyadesiyle oluşmamıştır. Gerçekler bunu bize gösterir. Kişilikle millet oluşturma anlayışı Horasan’ın yani Doğu’nun Fransız İhtilali’ne karşı yaptığı karşı bir devrimdir. 

 

Salih Can

Fitne Çerçisi

‘Bugün devlet güçlenmiştir, bundan halkım adına endişe duyuyorum’* der bir şair. Gerçekten güçlendi devlet, ne ederiz ola. Yıksak mı yerle bir etsek mi acep devletimizi? Hem Batı dünyasının hem de bu şairin kalbi soğur.  Ben ömrümde bundan daha şizofrenik  bir laf duymadım. Bölücülükte bir zirveyi temsil eder. Aslında bu cümleyi sahibinin boynuna dolayıp maşeri vicdana göndermek lazım.  Bu toprakların ruhuna aykırılıkta ancak bu kadar olunur yani. Eminim bu devletin halkı da onun adına endişe duyuyordur. Halk da biliyor ki güçlü diyerek endişe duyduğun devlet, ne Alman’ın ne İsrail’indir. Halkın kendisine aittir.  Halk ile devlet karşıttır gibi şeyler, tam bir paramiliter mantıktır. Amerika aklı. Düşünelim; Peygamber devleti karşısında peygamber halkı. Ne kadar uygunsuz bir misyon. Biz bir kere Mehmetli milleti ve  Mehmetli halkıyız. Devletimiz de Mehmetlilerin devletidir. Kültürümüz Mehmetli kültürü, medeniyetimiz Mehmetli medeniyetidir. Bunlar arasında belli mesafelerde farklılıklar olur ama karşı karşıya gelecek denli kılıç kaldırmalar yoktur. Biz bu bütünlükten hal olayı nedeniyle koptuk. Bu bütünlüğün ne demek olduğunu şu an anlayamıyoruz. Bugün tekrar bu vahdetin arefesindeyiz. Devlet, kültür, medeniyet gibi kavramlar yeniden halk tarafından tek kalem ihya ediliyor. Halkı kışkırtan bu tür şairlere rağmen, halk devletine sahip çıkıyor. Çünkü halk, devlet yıkılınca kabağın kendi ve din-i mübinin başına patlayacağını biliyor. Günümüzün şairi hedonist bir muhaliflik ve popülistlik kıskacındadır. Allah hidayet versin ne diyeyim.  Amerikan muhalifi de değil üstelik. Kendi kavram ve geleneklerinin muhalifi. Devletçiliği ve gelenekçiliği halk, kendi el yordamıyla tesis etmeye çalışıyor. Son yüzyıllık tarihte entelektüeller fitne tohumu ekerken  ilk kez halk, devletçilik; devlet de halkçılık yapmıştır. Bizim devlet ve halk ilişkisi aslında gelenekte bu tavır üzere durur. Devlet, halkın kendi eliyle inşa ettiği gemisidir. Sağlam halka sağlam gemi. Biz Kuruluş dergisi olarak bir buçuk yıl önce Devletçi Kuşak adlı metni yazdığımızda bu gemi sağlamlaştırılıyordu. Günaydın olsun.  

*Hakan Arslanbenzer.

Adem Kalan 

Ömer Yalçınova

AYRILIĞIN 1. YILÖNÜMÜ

Bu yıl uyumalısın çam çiçeğim hüthütüm çemenim

Seninle boş yere dişlerimiz  kırık vazo gibi

Çizdiğim çemberin dışında

Her vakit çamurdan budaktan varestesin

Bu yıl kendine güzel bir çanta beğenmelisin

Çam kokulu dudaklarına ruj

Benim olan serçe parmağına altın bir  yüzük

Ve benim olmayan endişelerle yeni dünyanda

Gözlerini açar yummazsın güzelim

...                                                                              

                                            (Türk Şiiri  2006 Yıllığı, Büyük Harf Yayınları)

Şiirin sonrası işaret ettiğim yıllıktan okunabilir.  Ömer Yalçınova’nın ilk şiirlerinden sayılır, Ayrılığın 1. Yıldönümü.  Dil bakımından temiz ve cins bir şiir. Zaten Maraşlıların sanat geninde bu var.  Hem sadelik hem özgünlük. Bireysellikle özgünlük göz aldatabilir belki. Mesela  bu şiirin habis olduğu düşünülebilir ama değil. Bir akım içinde yer almaması da şiirin, buna neden olmaz. Şiir bana bizden Ergin Günçe’yi hatırlattı. Yabancılardansa İsveç Şair Edith Södergan kırgınlığını ve inceliğini.  Temeli sağlam şiirin. Her vakit çamurdan budaktan varestesin, dizesi yerine örneğin Kurtuluş savaşının kaşındaki çiçek, mısraını pekala koyabilirsiniz. Yani şiirin yapısının, tema zenginliğine elverişliliği ve Türkçeyi koluna dolaması, istediği gibi kullanması bakımından imkanı çok geniş. Açık hareket ediyor. Gerçi şiirlerini kitaplaştırdığında Ömer Yaçınova, şairin şiirleri üzerine daha net konuşacağız. Şairin geciktirmeden şiirlerini kitaplaştırmasını umarız. 

Salih Can

GİT ALLAH AŞKINA

 

Ben, adama üstat diyorum. O bana komünistim, diyor.  Devrimciyim dese de gerçi bir şey değişmez. Devrimcilik olmuyor çünkü bizde, ihya vardır. İşe sıkı sarılmak da denebilir belki bunun adına. Ben tertemiz sepetimi adama uzatıyorum, o, sepete olmadık pislikleri boşaltma niyeti taşıyor. Osmanlı resmen dağılalı yüzyılı aşkın bir süre geçmiş, anlıyoruz ki kafa karışıklıkları hala bitmemiş. II. Meşrutiyet aydınlarının çok çatallı yol alışkanlıkları, bunalımları sürüyor.

Ne olur bu halle? Aslında hiçbir şey olmaz. Ne maddi ne manevi çapta. Ruh yerde sürünmeye devam eder.  Toplumun ortak karakteri darmaduman edilir.  Bugün toplumsal hafızayı taşıyan ortak ruh, komünizm ve kapitalizm tarafından çekiştirilip duruyor. Bu insanımızın ruhuna bir hakarettir. Fikri ve edebi camianın ön saflarından yükselen ben komünist bir Müslüman’ım haykırmaları da bizi etki altına almamalı. 1990’larda biten soğuk savaş dönemi 2014 tarihi itibariyle tekrar başladı. Dünya üzerinde Rusya ve Amerika ikilisi yanında Çin de özgül olarak üçüncüyü temsil ediyor. Ama Rus ve Çin arasında bize yapacağı tesir bakımından bir fark yoktur. Tekrar  ABD’ci ya da Rusyacı olmak zorunda değiliz.  Kapitalist, komünist ayrımının ağına düşme mecburiyetimiz de yok. Biz Mehmed’iz. 

Adem Kalan

Şair Sayaç Değildir

Neo-epik şiir adına doksanlardan günümüze ortada bir çalışma temposu, metin dizisi var. Ama artık işler neo-epik şiir adına iyi gitmiyor.  Zaman geçtikçe, yapılan hatalar, yanlış edebiyat tarihi okumaları  gün yüzüne çıkmaya başlıyor. Yerliliği elden kaçırıyor, bilindikçe tanındıkça, neo-epik. Şiirin tavrı tam yerlilikten sıyrılıyor yani. Bazen Sünni ama  sol gerilla tavrına daha bir esir, neo-epik. Bu onun Sünniliğini zedeler. Neo' takısı, başlı başına bir garabet. Hakiki Türk şiiri içinde ise neo- eki neo-epik şiir için bir kamikazedir. Türkçe bir ek değildir yani. Doğu’da ilmi, sanatı, şiiri donduracak kadar sinsi bir ektir, neo. Neoconlar gibi. Gerçekliğe, somutluğa öncelik verilmesi neo-epiği kurtarmaya yetmez. Gerçekçi ve somutçu olmak başarılamamıştır, çünkü. Gerçekler şiirde gerçeğin yanında yorum ister, şahsiyet, özgüllük ister. Neo-epik şiir bu tutumuyla dünyada  olup bitenleri yorumsuz kaydeden, arka arkaya sayan şair sayaçlar doğurdu. Manası ve usulü falan yok bu minvalde neo-epiğin. Sünni şiiri yozlaştırdı. Ki kökeninde ve yorumlarında bu sakatlıklar vardı zaten neo-epiğin. Yanlış bilgi kullanımları ve okumaları bulunuyor. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın kullandığı bir cümle hem yanlış aktarılmış hem onun üstüne neo-epikçi bir teori inşa edilmiştir. Bu bile onu gümletmeye yetiyor. 

 Salih Can